Pompeje, dawniej Pompeja (łac. Pompeii, wł. Pompei) – miasto w regionie dzisiejszej Kampanii we Włoszech zniszczone w czasach cesarstwa rzymskiego przez erupcję Wezuwiusza w 79 roku[1], która zniszczyła również Herkulanum i Stabie.
Ruiny położone są ok. 20 km na południowy wschód od Neapolu. Popiół wulkaniczny zachował w nich budowle, przedmioty oraz utrwalił ciała ludzi i zwierząt, co obecnie daje wgląd w życie starożytnego rzymskiego miasta średniej wielkości.
Po raz pierwszy miasto zostało zniszczone w 65% przez silne trzęsienie ziemi 5 lutego 62 roku. Mieszkańcy jednak zdołali je odbudować. 17 lat później niespodziewana erupcja wulkanu pogrzebała je kilkumetrową warstwą popiołu, zabijając mieszkańców, którzy nie zdążyli się ewakuować (badania ujawniły ok. dwa tysiące ciał). Świadkiem zagłady miasta był Pliniusz Młodszy, który w liście opisał wybuch wulkanu i spowodowaną nim tragedię. Zgodnie z jego relacją, wybuch nastąpił około południa. W pierwszej fazie z Wezuwiusza wydobyły się wysokie słupy ognia, później czarna chmura, która przesłoniła słońce. Na Pompeje posypał się deszcz rozżarzonych lapilli i popiołu wulkanicznego, który wzniecał pożary, zabijał ludzi i powodował swoim ciężarem walenie się budowli. Mieszkańców uśmiercały także trujące gazy wydobywające się z wulkanu. Trzy dni trwała nieprzerwana erupcja, w wyniku której miasto pokryła warstwa popiołów o grubości 5–6 m. Zniszczenia objęły obszar od Herkulanum po Stabie. Według relacji Diona „pojawiło się też tyle pyłu, że jego część dotarła aż do Afryki, Syrii i Egiptu; dotarł też do Rzymu, wypełnił nad nim niebo i zakrył słońce”. On też jako pierwszy pisarz starożytny wymienił z nazwy miasta, które ucierpiały w wyniku erupcji.
Wikipedia . …
